.

       Pojazdy pożarnicze
    Rozdział 1

                           

Powrót do spisu treści

 

1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE.

1. Państwowa Straż Pożarna powołana została jako zawodowa, umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja, przeznaczona do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

2. Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej należy:

               1) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,

               2) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub
                 likwidacji miejscowych zagrożeń,

               3) wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk
                 żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze,

               4) kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony 
                przeciwpożarowej, oraz powszechnego systemu ochrony ludności,

               5) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych,

               6) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej, oraz
                ochrony ludności.

3. Służbę w Państwowej Straży Pożarnej pełnią funkcjonariusze pożarnictwa, zwani ,,strażakami”.

4. Państwowa Straż Pożarna jest organizatorem krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, mającego
       na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska poprzez:

               1) walkę z pożarami lub innymi klęskami żywiołowymi,

               2) ratownictwo techniczne,

               3) ratownictwo drogowe,

               4) ratownictwo budowlane,

               5) ratownictwo chemiczne,

               6) ratownictwo ekologiczne,

               7) ratownictwo wodne,

               8) ratownictwo medyczne.

5. Ratownictwo techniczne jest jednym z czterech grup zdarzeń, wypadków, awarii i katastrof komunikacyjnych. Taki podział został przedstawiony w opracowaniu Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, w materiałach ,,Państwowa Straż Pożarna, a ratownictwo techniczne” – wydanie KG PSP kwiecień 1993r. Zgodnie z opracowaniem jednostki ratowniczo – gaśniczej PSP powinny uczestniczyć w akcjach ratowniczych, gdy nastąpiło:

               1) zderzenie pojazdów drogowych,

               2) wypadnięcie pojazdów drogowych z jezdni,

               3) zderzenie pojazdów komunikacji drogowej z innymi pojazdami, środkami komunikacyjnymi
                   np.: z pojazdami szynowymi,

               4) zderzenie pojazdów szynowych,

               5) niebezpieczeństwo, awaria pojazdów komunikacyjnych i transportowych.

6. Dla ratownictwa drogowego jednostki ratowniczo – gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej są
    zobowiązane do niesienia pomocy w zakresie:

               1) odszukania i uwolnienia wszystkich zagrożonych osób w środkach

               2) komunikacji drogowej, kołowej, wodnej i lotniczej.

               3) rozciągania, rozginania elementów konstrukcyjnych pojazdów celem

               4) wyciągnięcia, wydobycia z nich osób uwięzionych,

               5) udzielenia poszkodowanym na miejscu wypadku niezbędnej pomocy medycznej,

               6) podnoszenia wywróconych pojazdów,

               7) zepchnięcia, ściągnięcia pojazdów z drogi, blokujących przejezdność szlaków
                   komunikacyjnych,

               8) likwidacja skutków zderzeń, katastrofy.


 

1.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SAMOCHODÓW RATOWNICTWA TECHNICZNEGO.

Ratownictwo techniczne obejmuje wyposażenie jednostek ratowniczo -

gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej w różny sprzęt specjalistyczny oraz

pojazdy pozwalające prowadzić akcje z zakresu ratownictwa:

  • technicznego,
  • budowlanego,
  • drogowego,
  • wodnego,
  • chemicznego,
  • ekologicznego,
  • medycznego.

Produkcja samochodów ratowniczych na świecie obejmuje cały szereg wersji w zależności od indywidualnych potrzeb i zamówień kontrahentów. Z uwagi na różnorodność zadań stawianych jednostkom Państwowej Straży Pożarnej samochody takie wyposażone są w różnego typu sprzęt specjalistyczny. Sprzęt ten przewożony jest na podwoziach samochodów dostawczych lub ciężarowych.

Pojazd samochodowy: to każdy pojazd drogowy napędzany silnikiem, mający cztery lub więcej kół, nie poruszający się po szynach i w normalnych warunkach używany do:

  • transportu osób i/lub ładunków,
  • holowania pojazdów używanych do transportu osób,
  • ładunku, celów specjalnych.

Samochód: to pojazd samochodowy o konstrukcji zamkniętej, przeznaczony do transportu osób i wyposażenia.

Samochód pożarniczy: to samochód używany do zwalczania pożarów i/lub ratownictwa.

Samochód gaśniczy: to samochód przystosowany do przewożenia ludzi i środków technicznych przeznaczonych do prowadzenia samodzielnej akcji gaśniczej.

Samochód specjalny: to samochód przystosowany do przewozu ludzi oraz sprzętu potrzebnego do wykonywania zadań specjalny przy akcjach ratowniczych.

Samochód ratowniczo – gaśniczy: jest to połączenie samochodu gaśniczego ze samochodem specjalnym.

Kontener wymienny: to kontener specjalnego przeznaczenia, który może być nakładany na odpowiedni pojazd i zdejmowany z tego pojazdu.

Przyczepa: to pojazd drogowy nie wyposażony we własne źródło napędu, o określonym przeznaczeniu, używany do transportu osób i towarów, przystosowany do ciągnięcia przez inny pojazd.

Pojazd samochodowy pływający: to pojazd zdolny do poruszania się po lądzie i po wodzie.

 

Klasy pożarniczych samochodów ratowniczo – gaśniczych:

1. w zależności od rzeczywistej masy całkowitej pojazdu :

  • klasa lekka (L): do 7,5 t
  • klasa średnia : od 7,5 do 14 t
  • klasa ciężka (C): powyżej 14 t

2. w zależności od zdolności do poruszania się na określonych nawierzchniach:

  • kategoria 1 – miejskie to pojazdy samochodowe przeznaczone do poruszania się po drogach o twardej nawierzchni,
  • kategoria 2 – uterenowione to pojazdy samochodowe zdolne do poruszania się po wszystkich drogach o twardej nawierzchni i w ograniczonym zakresie poza tymi drogami,
  • kategoria 3 – terenowe to pojazdy samochodowe zdolne do poruszaniasię po wszystkich drogach i bezdrożach.

Oznakowanie samochodów pożarniczych:

C - 2 - 3 - 8000 - 8/4000 - 1

  • C – klasa ciężka,
  • 2 – kategoria uterenowienia,
  • 3 – ilość osób w kabinie,
  • 8000 – pojemność zbiornika na wodę w [ l ],
  • 8/4000 – parametry pompy (wydajność 4000 [ l/min] przy ciśnieniu 8 [bar] ),
  • 1 – agregat prądotwórczy.

Oznaczenia literowe samochodów pożarniczych:

G - gaśnicze:

M - motopompa [hl/min]

A - autopompa [hl/min]

B - zbiornik wody [m3]

Pr - proszkowy [kg]

Sn - śniegowy [kg CO2]

S - specjalne:

D - drabina [m]

H - podnośnik [m]

W - wężowy [m]

Z - cysterna [m3]

Dz - dźwig [t]

On - oświetleniowy [kW]

Kn - kontenerowy

Kw - kwatermistrzowski

Op - operacyjny

- dowodzenia i łączności

San - sanitarny

Wys - wysokościowy

Wt - z wyposażeniem warsztatowym

T - ze sprzętem do katastrof budowlanych i innych

P-gaz, P-dym - z urządzeniami przeciw gazowo – dymnymi

Rd, Rt, Rch, Rw - ratownictwo drogowe, techniczne, chemiczne, wodne

np. GCBA – samochód gaśniczy ciężki ze zbiornikiem wody o pojemności 5 m3 autopompa o wydajności 24 hl/min, środek pianotwórczy 10 % pojemności zbiornika

.

Rodzaje pojazdów samochodowych w pożarnictwie w zależności od zastosowania:

1. samochody ratowniczo – gaśnicze:

  • samochody ratowniczo – gaśnicze z autopompą,

  • samochody ratowniczo – gaśnicze specjalne,

2. samochody z drabiną mechaniczną i/lub podnośnikiem hydraulicznym:

  • drabiny mechaniczne,
  • podnośniki hydrauliczne,

3. inne pojazdy:

  • samochody ratownictwa technicznego,
  • samochody ratownictwa medycznego,
  • samochody sprzętowe ratownictwa chemicznego,
  • samochody dowodzenia,
  • samochody do przewozu osób,
  • samochody zaopatrzeniowe,
  • inne samochody specjalne.

 

Definicje poszczególnych samochodów pożarniczych:

Samochód ratowniczo – gaśniczy z autopompą: to samochód pożarniczy wyposażony w autopompę pożarniczą i w zbiornik na wodę, a także w inny sprzęt używany podczas akcji ratowniczo – gaśniczej.

Samochód ratowniczo – gaśniczy specjalny: to samochód pożarniczy ze specjalnym sprzętem, z dodatkowymi specjalnymi środkami gaśniczymi lub bez nich.

Samochód z drabiną i/lub podnośnikiem hydraulicznym: to samochód pożarniczy z zamontowaną obrotowo na podstawie drabiną mechaniczną i/lub podnośnikiem hydraulicznym.

Drabina mechaniczna: to wysuwana konstrukcja z przęsłami w kształcie drabiny, z koszem lub bez kosz ratowniczego, zamontowana obrotowo na podstawie.

Podnośnik hydrauliczny: to składana konstrukcja z koszem ratowniczym, składająca się z jednego sztywnego lub teleskopowo wysuwanego elementu lub kilku takich elementów, lub z mechanizmu nożycowego, ewentualnie z kombinacji tych elementów, z drabiną lub bez drabiny. Urządzenie jest montowane obrotowo na podstawie.

Samochód ratownictwa technicznego: to samochód pożarniczy z wyposażeniem umożliwiającym prowadzenie akcji ratowniczych, m. in.:

  • poszukiwania i ratowania osób,
  • usuwania skutków wypadków,
  • awaryjnego odblokowywania wejść,
  • ratowania zwierząt.

Samochód ratownictwa medycznego: to pojazd samochodowy wykonany zgodnie z wymaganiami, obsługiwany przez strażaków i przeznaczony do opieki nad pacjentami i transportu pacjentów. Może być wyposażony w inne urządzenia związane ze specyficznymi warunkami działania straży pożarnej.

Samochód sprzętowy ratownictwa chemicznego: to samochód pożarniczy wyposażony w środki ochrony indywidualnej i sprzęt do ograniczenia szkód w środowisku naturalnym, na przykład takich jak:

  • niebezpieczne skażenia środowiska,
  • wypadki z niebezpiecznymi środkami chemicznymi,
  • niebezpieczeństwo działania substancji radioaktywnych,
  • wypompowywanie substancji.

Samochód dowodzenia: to samochód pożarniczy wyposażony w środki łączności i sprzęt do kierowania akcją.

Samochód do przewozu osób: to samochód pożarniczy przystosowany do transportu strażaków i ich osobistego wyposażenia.

Samochód zaopatrzeniowy: to samochód pożarniczy przystosowany do przewozu sprzętu lub środków gaśniczych w celu zaopatrywania jednostek będących w akcji.

Inny samochód specjalny: to samochód pożarniczy przeznaczony do zadań specjalnych:

  • akcji związanych z katastrofami samolotów,
  • akcji na wodzie lub pod wodą,
  • akcji związanych z wypadkami kolejowymi.

 


rozdział 2 >>>